ÇOCUKTA SALDIRGAN DAVRANIŞLAR NEDEN OLUR ve NASIL ÖNLENEBİLİR?

 
    Öncelikle, çocuğumuzun bu saldırgan davranışlarının, nedenini bulmamız gereklidir:

    Eğer çocuğumuz 1,5-3,5 yaşları arasında ise; bu davranışlarının nedeni, tıpkı 2 yaş sendromunda görülen öfke nöbetleri gibi, duygularını ifade edememesi ve ilginizi çekmek istemesi olabilir. Çocuğunuza kötü örnek oluşturacak ve onu olumsuza itecek herhangi bir dış etken olmadığına eminseniz, yapmanız gerekenler şunlardır:

• Çocuğunuz genellikle istediği birşey olmadığında saldırganlık gösterir. Bu yüzden ona bu hareketin yanlışlığını öğretene kadar arkadaşlarıyla oynarken gözünüz hep üstünde olsun ve  böyle bir durum yaşanacağını hissettiğinizde hemen müdahale ederek arayı bulun.
• Eğer başka bir çocuğa saldırırsa çocuğunuzu oradan uzaklaştırın.
• Gözlerine bakarak kesin ve kararlı bir ses tonuyla yaptığı hareketin yanlış olduğunu söyleyin. "Arkadaşına vurman çok yanlış, vurmak yok." gibi...
• Kısa bir süreliğine çocuğunuzun zarar verdiği çocukla ilgilenin. Ancak çok uzatmadan çocuğunuza da dönüp sarılın. Bu yalnızca çocuğunuzun başkasına zarar verdiğinde ilgi gören taraf olamayacağını anlaması içindir.
• Karşı taraftan özür dileyin. Böylece çocuğunuz hem yanlış bir davranış yaptığını daha net anlar hem de nezaket kurallarını öğrenmiş olur.
• Böyle durumlarda asla çocuğunuza ben de sana yapsam hoşuna gider mi diye sırf göstermek için bile olsa şiddet uygulamayın. Bu vermek istediğiniz mesajın tam aksine bunun yapılabilecek bir hareket olduğu mesajı verir. Ayrıca çocuğunuzun kendisine karşı taraftan daha az değer verdiğinizi düşündürür. Çünkü böyle yaptığınızda siz çocuğunuza karşı tarafa yaptığı için kızdığınız davranışı sergilemiş olursunuz.

    Peki ya çocuğumuzun bu davranışlarına bizim yanlış hareketlerimiz neden oluyorsa...! İşte çocuğumuzu şiddete yönlendiren bu davranışlar:

• Çocuğum ezilmesin diye, özellikle erkek çocuklarını kavgacı yetiştirmek.
• Çocuğunuz size ya da aile bireylerinden birine vurduğunda sesinizi çıkarmayıp tepkisiz kalmak; genellikle anneler çocukları kendisine ya da aile bireylerinden herhangi birine vurduğunda tepkisiz kalıyorlar. Böylece de çocuk bunun yanlış bir davranış olduğunu öğrenemiyor. Yapılması gereken ise çocuk bu davranışı her yaptığında, onu kesin ve kararlı bir ses tonuyla, gözlerinin içine bakarak uyarmaktır:  "Vurmak yok, çok yanlış" gibi...
• Şiddet içerikli programlar izletmek: Bu sadece film olmayabilir, bazı çizgi filmler de son derece yanlış örnekler içerebilir. Bu yüzden çocuğumuza izleteceğimiz çizgi filmlerde dahi seçici olmalıyız.
• İlgisizlik: Çocuğumuzla yeterince ilgilenmemek, kaliteli vakit geçirmemek onu hırçınlaştırabilir ve ilgi çekmek için böyle davranışlara itebilir.
• Aile içi tartışmaların çocuğun yanında yapılması: Aile içi şiddetten bahsetmiyorum bile, bu kesinlikle çocuğunuzu çok yaralayacak ve davranış bozukluklarına yol açacaktır. Ancak çocuğunuzun yanında birbirinize bağırmanız bile onun huzurlu bir ortam ihtiyacını elinden alır ve hırçınlaştırıp şiddete yöneltebilir, kötü örnek olur.
• Büyük kardeşlerinin kendi aralarında kavga etmesi ya da kardeşlerine fiziksel müdahalede bulunması: Evdeki kurallar yalnızca çocuğunuz için geçerli olmasın, koyulan kurallara siz ve babası da dahil tüm aile bireyleri uymalı.
• Çocuğa şiddet: Anne/babadan büyük kardeşlerden şiddet gören çocuk mutlaka bunu başkalarına uygulayacaktır. Çocuğunuza kesinlikle, hiçbir durumda, ASLA el kaldırmayın. Bu hem çocuğunuzun onurunu, kişiliğini ve size olan güven duygusunu etkiler hem de onu yanlış davranışlara daha çok iter. Unutmayın çocuğunuzun istemediğiniz birşeyi yapmamasını sağlamanın en güzel yolu; buna ona mantıklı ve düzgün bir dille tekrar tekrar açıklamaktır.
• Çocuğunuzu aşırı kuralcı, aşırı baskı altında ya da tutarsız yetiştirmek.
• Çocuğunuzu çok fazla eleştirmek ya da başkalarının yanında eleştirmek: Bu hareket aynı zamanda çocuğunuzun kişiliğini ve özgüvenini de olumsuz etkileyecektir.
• Çocuğunuzu çok sert yetiştirmek, sürekli ceza vermek, yeterince sevgi göstermemek.
• Çocuğunuzun hatalı davranışlarının üstünde çok durmanız: Çocuğunuzun hatalı davranışını gördüğünüzde mümkün olduğunca kısa ve net bir şekilde açıklayarak konuyu kapatın, hatta eğer çok önemli değilse görmezden gelin yada üstü kapalı ima edin.Mesela çocuğunuz yalan söylediğinde bunu sık tekrarlamıyorsa; "anneler kendilerine doğru olmayan bir şey söylendiğinde bunu hissederler, doğruyu söylememek çok kötü bir davranıştır" diyebilir yada konuyla ilgili örnek bir masal anlatabilirsiniz. Ama "sen yalancısın" gibi bir etiketleme çok yanlış olacaktır. Çocuğunuz birirne vurduğunda da bu böyledir: "sen kötü bir çocuksun" yada "çok yaramazsın" değil "bu yaptığın çok yanlış bir hareket" demek gerekir.

    

Tüm Sorularınız ve Önerileriniz için...